Informatie over Nieuw-Zeeland
Figuur 1. Landkaart Nieuw-Zeeland
Topografie
Ligging
Nieuw Zeeland is een land in het zuidwesten van de Grote Oceaan en behoort tot het werelddeel Oceanië. Nieuw-Zeeland bestaat uit twee grote bergachtige eilanden, het Noordereiland en het Zuidereiland, en een aantal kleinere eilanden zoals het Stewarteiland en de Chathameilanden. Het ligt op 2200 kilometer afstand van Australië. Nieuw-Zeeland en Australië worden gescheiden door de Tasman-zee. De totale landoppervlakte van Nieuw-Zeeland is 267.515 km², dit is bijna acht keer zo groot als Nederland. Het Noorder- en Zuidereiland wordt gescheiden door de Straat Cook.
Kenmerken van plaatsen, gebieden en wegen
De hoofdstad van Nieuw-Zeeland is Wellington. Doordat Wellington op het zuidwestelijke puntje van het Noordereiland aan de Straat Cook ligt waait het er vaak. De stad Wellington wordt dan ook wel “Windy Wellington” genoemd. Wellington is het culturele centrum van het land. Er zijn veel musea en kunstgaleries.
De grootste stad van Nieuw-Zeeland is Auckland. Auckland heeft méér dan 1 miljoen inwoners en was eerst de hoofdstad van Nieuw-Zeeland. Deze titel is in 1865 aan Wellington gegeven vanwege de centralere ligging. Auckland ligt ten noorden van Waitemata Harbour en ten zuiden van Manukau Harbour. Dit zijn twee natuurlijke havens. Daarom wordt Auckland ook wel de “City of Sails” genoemd.
Christchurch ligt aan de monding van de rivier de Avon en is de grootste stad van het Zuidereiland. De stad is de laatste jaren snel ontwikkeld en heeft bijna 400.000 inwoners. Christchurch is daarom bijna net zo groot als Wellington, de hoofdstad van Nieuw-Zeeland. Doordat de rivier de Avon dwars door de stad slingert heeft Christchurch veel openbaar groen. Naast de Avon zijn parken aangelegd zoals het Hagley Park en de Botanic Gardens.
Demografie
Omvang en samenstelling bevolking
Nieuw-Zeeland heeft 4,2 miljoen inwoners. Hiervan is 80% afkomstig van Europa, vooral uit Groot-Brittanië. Een klein aantal van deze 80% komt uit Nederland, Italië en het voormalige Joegoslavië. De oorspronkelijke bevolking van Nieuw-Zeeland wordt Maori genoemd. De Maori noemt de bevolking uit Europa Pakeha, wat “Witte man” betekent. Maar 8% van de gehele bevolking komt oorspronkelijk uit Nieuw-Zeeland. 7% van de bevolking is van gemengd Maori-Europees bloed. De rest van het volk zijn immigranten afkomstig uit Zuidoost-Azië, India en China. Op het Noordereiland woont 70% van de gehele bevolking.
 |
| Figuur 2. Maori |
De leeftijdsopbouw van de bevolking is als volgt: 0 – 14 jaar 22%, 15 – 64 jaar 66% en 65+ 12%. Het geboortecijfer staat op 14 per 1000 inwoners en het sterftecijfer op 7 per 1000 inwoners. De levensverwachting is voor mannen 75 jaar en voor vrouwen 81 jaar.
Het onderwijs in Nieuw-Zeeland is niet veel anders dan in Nederland. De kinderen gaan na de peuterspeelzaal tot hun 10e jaar naar de basisschool. Als de kinderen 10 jaar oud zijn gaan ze naar de Intermediate (tussenschool), tot en met hun 12e jaar. Daarna zitten ze van hun 13e tot 17e jaar op het voortgezet onderwijs.
De officiële taal die in Nieuw-Zeeland wordt gesproken is Engels. Ook wordt er door de oorspronkelijke bevolking, de Maori's, onderling nog de officiële taal Maori gesproken. Het percentage Maori's dat onderling nog Maori spreekt is nog maar 3%.
Het grootste deel (67%) van de bevolking in Nieuw-Zeeland is aanhanger van het Christendom. Een kwart van de bevolking is aanhanger van de Anglicaanse kerk, 18% van de Presbyteriaanse kerk en 15% is Rooms-Katholiek. Verder wonen in Nieuw-Zeeland ook Jehova's Getuigen, Islamieten, Joden, Hindoes en Boeddhisten.
Onderwijssysteem
Bekostiging van hoger onderwijs
De bekostiging voor het hoger onderwijs wordt in Nieuw-Zeeland geregeld via het Student Component Fund (SCF). Het innen van collegegeld wordt gedaan door de instellingen. Alle Hoger Onderwijs-instellingen in Nieuw-Zeeland krijgen een bijdrage per fulltime student die staat ingeschreven bij die instelling. Voor publieke instellingen is de bijdrage hoger dan voor private Hoger Onderwijs-instellingen. De instellingen mogen collegegeld vragen aan de studenten tot een maximum bedrag dat per studie verschilt. Per studie kunnen nog toeslagen aangevraagd worden om eventuele verschillen in kosten voor één of enkele specifieke opleidingen binnen een brede studiecategorie te compenseren. De toeslagen zijn er bijvoorbeeld voor de studies tandheelkunde en geneeskunde.
Klimaat en neerslag
In Nieuw-Zeeland zijn de seizoenen precies tegenovergesteld van Nederland. In december tot en met februari is het dus zomer en de winter loopt van juni tot en met augustus. Ook wordt het, in tegenstelling tot in Nederland, van het noorden naar het zuiden steeds kouder. Behalve ten noorden van Auckland wordt het hele land gekenmerkt door een gematigd zeeklimaat met lange warme zomers en zachte winters waarbij het maar af en toe vriest. Ten noorden van Auckland is het een subtropisch klimaat.
In het voor- en najaar valt de meeste regen. In Auckland valt per jaar gemiddeld 1300 mm, in Wellington 1270 mm en in Christchurch 660 mm. Aan de zuidwestkust van het Zuidereiland valt de meeste neerslag, namelijk 7000 mm per jaar. De minste neerslag valt, met 400 mm per jaar, in Los Angeles. Op de hoogste bergtoppen in de berggebieden ligt eeuwige sneeuw.
In Auckland zijn de gemiddelde dag- en nacht temperaturen in de zomer en in de winter 23 en 14 °C, in Wellington 20 en 11°C en in Christchurch 22 en 12 °C. De grootste temperatuurverschillen zijn op het Zuidereiland merkbaar. In het westen en zuiden is het koud en nat weer, in het noorden en oosten is het warm en droog weer.
Geschiedenis en politiek
De eerste bewoners van Nieuw-Zeeland waren afkomstig uit Polynesië. De Polynesiërs emigreerden vanaf de 10e eeuw naar het Noorder- en Zuidereiland, waar zij hun eigen culturen ontwikkelden: Moriori en Maori. Tussen deze culturen was het vaak oorlog en in 1933 overleed de laatste Moriori.
In 1642 landde de eerste Nederlandse ontdekkingsreiziger, Abel Tasman, op de noordelijke kust van het Zuidereiland. Omdat de Maori's niet erg vriendelijk waren is Tasman niet lang op het eiland geweest. Pas veel later, in 1769, kwam de Engelsman James Cook op het eiland aan. Nu waren de Maori's wel vriendelijk, dus door Cook's enthousiaste verhalen besloten Europese handelaren, walvisjagers en missionarissen ook om naar het nieuwe gebied te reizen. Er ontstond oorlog tussen verschillende Maori stammen, omdat de Maori's grote hoeveelheden goederen verruilden voor musketgeweren van de Europeanen.
In 1840 tekende de Britse regering een overeenkomst met de Maori's: het verdrag van Waitangi. Groot-Brittannië was nu 'de baas' over Nieuw-Zeeland. De Maori's dachten alleen dat alle Nieuw-Zeelandse grond nog van hen was, maar de Britten vonden dat alleen de grond die ze op dat moment verbouwden van de Maori's was. Dit leidde tot de Eerste (1843 – 1848) en Tweede (1860 – 1870) Maori-oorlog. Uiteindelijk namen de Britten het meeste land in en er kwamen steeds meer kolonisten in Nieuw-Zeeland. Halverwege de 18e eeuw brak er een vreemde ziekte uit tussen de Maori's, waardoor het aantal Maori's in een eeuw tijd halveerde.
Aan het eind van de 19e eeuw werden er koelschepen geïntroduceerd. Hierdoor konden vlees en zuivelproducten van Nieuw-Zeeland naar Groot-Brittannië worden vervoerd. Dit leidde tot een sterke oppepper aan de economie van Nieuw-Zeeland. Vanaf 1947 is Nieuw-Zeeland onafhankelijk lid van de Britse Gemenebest, waar Koningin Elisabeth van Groot-Brittannië het staatshoofd is.
In de jaren na de Tweede Wereldoorlog wisselden conservatieve en socialistische regeringen elkaar af. Sinds 1951 bestaat het Nieuw-Zeelandse parlement uit één kamer en geen twee, zoals in Nederland. Ook werd in 1951 het bondgenootschap ANZUS (Australia, New-Zealand, United States) opgericht. Deze landen hadden elkaar gesteund tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog.
In die tijd ging het economisch goed met Nieuw-Zeeland, totdat Groot-Brittannië in 1973 lid werd van de Europese Gemeenschap. Daardoor ging de economie van Nieuw-Zeeland achteruit, omdat een groot deel van de export gericht was op Groot-Brittannië. In 1996 werd het parlement gekozen op basis van evenredige vertegenwoordiging. Ook werd het aantal zetels uitgebreid tot 120. Deze veranderingen hadden grote gevolgen voor de politieke krachtsverhoudingen.
In 1999 kwamen de socialisten onder leiding van Helen Clark aan de macht. Tussen maart 2005 en augustus 2006 vestigde Nieuw-Zeeland een uniek record. Alle hoge functies in het land werden tegelijkertijd bekleed door vrouwen: staatshoofd koningin Elizabeth, gouverneur Silvia Cartwright, premier Helen Clark, parlementsvoorzitter Margaret Wilson en hoofdofficier van Justitie Sian Elias.
Helen Clark is een voorstander van het afschaffen van de monarchie in Nieuw-Zeeland. Ze vindt het niet meer van deze tijd dat het staatshoofd, de Britse koningin Elizabeth, van een onafhankelijk land op 12.000 kilometer afstand woont.
In Nieuw-Zeeland speelt de landbouw een grote rol in de economie. De productie wordt steeds diverser. Naast vlees, zuivelproducten en wol worden ook fruit, hout en wijn geëxporteerd vanuit Nieuw-Zeeland. In Nieuw-Zeeland wordt er betaald met de Nieuw-Zeelandse dollar. Één euro is ongeveer 1.76 Nieuw-Zeelandse dollar.
Dagelijks leven
Nieuw-Zeeland heeft een multiculturele samenleving.
De inwoners van Nieuw-Zeeland staan bekend om hun gastvrijheid. De inwoners hebben er geen moeite mee dat toeristen hun land komen bezoeken en willen altijd helpen. Dit wordt verklaard door het feit dat Nieuw-Zeeland relatief weinig inwoners heeft en deze in ruime woningen in kleine steden wonen waar nog maar weinig criminaliteit enzovoort voorkomen. De inwoners van Nieuw-Zeeland staan bekend om hun interesse en contact met de natuur. Het verschil tussen arm en rijk is in Nieuw-Zeeland niet erg groot.
Het 'leven' in Ruapuna
Ik ga stage lopen in het plaatsje Ruapuna. Ruapuna ligt op het Zuidereiland en is een klein plaatsje wat ligt in de provincie Canterbury. Ruapuna ligt ongeveer 140 kilometer van Christchurch af.
In Ruapuna zijn veel melkveebedrijven aanwezig. In Ruapuna wonen ongeveer 6000 inwoners. De meeste inwoners van Ruapuna zijn aanhanger van het Christendom. Ruapuna staat bekend als een gezellig dorpje. In het dorpje is een supermarkt, een aantal hotels, een aantal restaurants/café's en een autoverhuur bedrijf aanwezig. Ook is de natuur er erg mooi, maar dat is bijna overal in Nieuw-Zeeland.
Bronnenlijst
- http://www.landenweb.net/nieuw-zeeland/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten